Reykjavík og Tapiola

(11.3.2015)

Ísland og Finnland 1980-90 heimsótt á ný

gamlir tónlistarvinir, hljómsveitir og kórar

Linjama, Vaughan Williams, Britten og Atli Heimir Sveinsson

Einu sinni var maður að flækjast um Finnland - fyrir orð bráðungra stórdirigenta í Helsinki - Esas og Jukkas og Sakaris Oramos - höfuðpaura Avanti! - sem nú bera miklar byrðar - enda heimsfrægir - allt afkvæmi akademíu Sibeliusar - eða Jussis Jalas (1908-1985), er stjórnaði SÍ 1950. Það þarf bara einn hauk í horni til að kenna smáþjóð kúnstverk - eina fyrirmynd. Sibelius var þannig meistari og Jónas Hallgrímsson og Friðrik Ólafsson stórmeistari í skák. Við það fer allt á skrið - óhjákvæmilega. Hef hitt fólk í útlöndum sem hefur ekki hugmynd um hvar Finnland er í heiminum. Ræðum ekki litla Ísland - en þar eru allir að gera það gott.

Á þessu ferðalagi var komið við í Tapiola/Espoo og hljómsveit stjórnað í glæsilegum tónleikasal. Og aldrei þessu vant man maður efnisskrána. Fyrst nýtt verk eftir Jyrki Linjama (nemandi Paavos Heinenins), þá Vaughan Williams Fantasia on a theme by Thomas Tallis (fyrir tvær strengjasveitir, eina venjulega og svo bergmálssveit). Þá kom Serenaða Brittens fyrir tenór, horn og strengi. Loks, Infintesimal Fragments of Eternity eftir Atla Heimi, sem hann samdi fyrir St. Paul Chamber Orchestra - alveg ógleymanlegt.

Tapiola (Tapio - skógarguð Kalevala) er svakalega frægt úthverfi höfuðborgarinnar - ekki síst fyrir byggingarlist. Þangað flykkjast arkitektar ár hvert. Nú hafa þau tíðindi borist að kaffistofa Norræna hússins sé nefnd Aalto - væntanlega eftir höfundi hússins - Alvar Aalto. Það eru góðar fréttir.

YLE útvarpaði þessum tónleikum beint. Þá kom rúta á tveimur hæðum - og fyrir allar aldir - full af útvarpsfólki - af tónmeisturum, hljóðmeisturum, linka-mönnum, kapladrögurum og dagskrárgerðarmönnum - ásamt pródúsent sem stjórnaði hersingunni. Samt var fullkomið hljóðver í salnum. Þetta var svo agað lið að maður tók ekkert eftir því - hvorki á lokaæfingu né tónleikum - það fór með veggjum. Á Íslandi mæta tveir menn í beinar útsendingar og/eða upptökur - tónmeistari og hljóðmaður (magnaravörður) - og þykir sjálfsagt íburður. Þeir eru margra manna makar til áratuga.

Næst. Tenórinn hét Mac- frá Skotlandi. Segjum bara Mr X. Sá gerði fátt annað en syngja Serenöðu Brittens um víða veröld. Hann var mjög góður. En í sannleika sagt var Gunnar Guðbjörnsson miklu betri - tæplega tvítugur. Hornleikari fór á kostum í Tapiola. Joseph Ognibene kann að nefna hann og þeir eru vinir. En Joe okkar er bara miklu betri. Heyr Serenöðu Brittens í flutningi Gunnars, Ognibenes og Sinfó (hér að neðan).

Maður hefur heyrt í marga heima - og getur því kannski (?) leyft sér að tala svona. Það kostar ekkert að segja satt fyrir sína parta - það er eiginlega sjálfsögð kurteisi. Sumir eru bara fremstir meðal jafningja! Að auki hafa þeir Gunnar og Joseph sinnt ómetanlegum uppeldisstörfum - og ungað út nýjum kynslóðum tónlistarmanna. Geri aðrir betur. Verð nú bara að segja það . . . þakksamlegast.

Britten. Heyr:

https://soundcloud.com/user911478883

Vaughan Williams. Heyr: