2) Greinar um tónlist, viðtöl og sjónvarpsþættir
Heimsóknir
231576

Höfundaréttur © Guðmundur Emilsson. Allur réttur áskilinn samkvæmt Bernarsáttmálanum, með viðaukum.
Menntastofnunum er heimilt að nota þessa síðu sé eigenda höfundarréttar getið.

Árvogsundrin (8. júní, 2014)

 

 

Arvogur

 

. . . langloka um Árvogsundrin er langsótt. Tími í léttu rúmi. Ferðast fram og aftur til þúsalda. Maður bara skrifaði og skrifaði skilyrðislaust í belg og biðu á helgum degi og allt til kvölds. Ljóðvinur minn, Paul Valéry (1871-1945), orti ljóð í leiðslu um kirkjugarð og haf á slíkum degi - Le Cimetière marin. Einræður – líkt og Einar Benediktsson. Svo skrapp Valéry til Parísar – fyrir öld eður svo. Til Sorbonne – 

 

 

Messiaen - La Transfiguration de Notre Seigneur Jesus-Christ orangejamtw.
Bakka svo - og lesa eftirfarandi við undirleik – ef vill. Þetta hljómaði á helgum degi, frá morgni til kvölds, fram og aftur á meðan ég skrifaði í belg og biðu. Magnað.

 

Sjá hér - Árvogsundrin

 

Ágætu lesendur. Það er að koma Moggasumar. Örþreyttar ritstjórnir og lausir og fastir pennar að fara í langþráð frí. Það eru mannréttindi. Svo hefjast birtingar aftur í byrjun september. Mér hugnast þetta vel. En þekki minn mann. Veit að honum liggur alltaf eitthvað „voðalega merkilegt" á hjarta og beinlínis neyðist (!) til að skrifa sig frá því – til halda réttum kúrs. Því mega lesendur þessa blaðs - blaðs Davíðs og Golíats ehf. í Hlíðasmára - búast við vikulegum pistlum frá og með 8. júní. Héðan og þaðan. Ég tafðist aðeins. Takk fyrir veturinn. Gleðilegt sumar. Og góðar ferðir, g

Músík í ljósvaka Mbl. 7.maí, 2014

 

Schubert fimmtán


Álfakonungurinn eftir Goethe birtist í Æskunni


Hver ríður svo ört yfir ís og hjarn

um aftan siðla? Faðir með barn.

Hann heldur á drengnum í faðmi fast,

þvi frost er mikið og veður hvast.

»Hvi ertu, barn mitt, að byrgja þig?«

»Það ber nokkuð undarlegt fyrir mig;

sko álfakónginn með krónu og skart«.

»Þar kvikar, son minn, norðljós bjart«.

Erlkoenig Schwind»Sjá, barn mitt, álfarnir koma' á kreik,

ég koma skal við þig í fagran leik.

Ég marglit blóm hef og margskyns gull,

af mætum gripum er höll mín full«.

»Æ, faðir minn, faðir minn, heyrirðu' ei,

hvað mér hvislar álfakongurinn að?«

»Ver svolítið rólegur, sonur minn,

i sefinu þýtur vindurinn«.

»Ég dætur mínar læt þjóna þér,

ef þú vilt, barn mitt, koma með mér;

þær dætur mínar þér dilla kátt

og dansa og syngja um myrka nátt«.

»Æ, sko, minn faðir, i skugganum þar,

þær skínandi huldumeyjarnar«.

»Þú, sonur minn góði, ég sé það vel,

þú sér þar að eins hin gráu él«.

»Ég elska þig, barn mitt, svo afarheitt,

ef ei þú kemur, skal valdi beitt«.

»Æ, faðir minn, faðir, mig frelsa þú,

ég finn, hve kippir hann i mig nú«.

Þá geigur fór um hinn gamla hal,

og geyst hann reið yfir mörk og dal.

Hann heim með naumindum náði þá;

þá nár í faðmi hans barnið lá. / V. Br. þýddi.

(MJ): Schubert sendi Goethe ljóðasöngva. Vissurðu það? Nei. Veistu hverju Goethe svaraði? Nei - en hann hefur væntanlega

látið Schubert njóta sannmælis? Nei. Hvað sagði hann? Ekki neitt. Berðu vinum kveðju.

Der Erlköning er leikhús eftir Schubert. Fjögur hlutverk. Barna, faðir, sögumaður og eitthvað yfirnáttúrulegt. Schubert kallaði

það Opus eitt. Skáldið sagði ekki neitt. Fischer-Diskau söng fertugur (1965). Gerald Moore lék á píanó hálfsjötugur – fjögur

hlutverk og hross og hljómsveit.

 

Youtube slóð:

 

Ítarefni um Valdimar Briem (sjá bls 16-17):

http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=3311399

 

Músík í ljósvaka Mbl. 21. maí, 2014


Með lögum skal land byggja

logga
Mynd: Mótorhjólalöggur

Maður vann fyrir sé samhliða grafalvarlegu námi við Tónlistarháskólann í Skipholti. Sá og heyrði ýmislegt.


Guðsmaður og organisti. Hægferðug Cortinu-drusla á Miklubraut. Þokulúður. Bíll stöðvaður. Leðurklædd lögga. Talsmaður Drottins skrúfar niður og andar þessu í ásjónu mannsins. Hafið þið ekkert betra að gera en að skelfa presta milli barnaguðsþjónustu og síðdegismessu? Skrúfar upp. Ekur brott. Mótorhjólayfirvaldið hverfur í orðvana rykmekki. Við heimkomu: Þeir halda alltaf að maður sé að skrölta heim af balli.


Það læra börn. Triumph Spitfire. Löggan segir pollróleg. Ökuskírteini? Er að hlaupa í skarð! Það er aldeilis. Á að vera byrjaður að spila við útför! Dramatísk þögn. Er það hann Jón minn? Já - og farðu fyrir okkur! Ha? Já, þú meinar það. Lúðrar þeyttir niður órannsakanlega Miklubraut Guðs, yfir ljós í öllum regnbogans. Fæ svo ákúrur í skrúðshúsi. Prestar eru sérfræðingar í svívirðilega kurteisum skömmum og þiggja laun fyrir þær – blessaðir. Sálmanúmerin! Þá hófst loks útför Jóns míns.

bill

British Racing Green 24. apríl 1968

Lögreglufagnaður á mánudegi. Hótel Saga. Að loknum endalausum síðdegisfordrykk, þrírétta dinner, eftirrétti og fjöldasöng – skellir Harley Davidson Kaldalóns á flygilinn. Svo kom gusa uppá hanabjálka. Hamraborgin. Skuldadagar: Hægt verður Cortinu-hægt. Hratt Spitfire-hratt. Þagnir dramatískar. Millispil svívirðilega kurteis. Loks hið fræga háa c2, sem lýkur á ljósum í öllum regnbogans á norðurhveli jarðar - þegar undirleikara hentar. Vopn snúast: Andvana tenór er fagnað. Alsherjar uppistand. Þvílík túlkun! Kvenpeningur tárast. Foringi hækkaður í tign. Fólk tók að dansa! Það var ekki á matseðli.


Píanóleikarinn fær loks pásu á miðnætti eftir sjö klukkustundir. Felur sig í fatahengi. Hræddur við tenór. Eru þá ekki lögreglustjóri og dómsmálaráðherra á hljóðskrafi. Eigum við ekki að framlengja? Greip síma. Hringi í neyðarvakt. Vek söngvara þjóðarinnar. Haukur birtist á sviði. Aftur fögnuður. Tondeleyo og fleira. Vansvefta þjóðsagnir tínast á svið. Eyþór gítar, Ormslev sax, Papa djass og Sverrir bassi. Tjúttað og trallað. Loks leigusjúkrabíll kl. 05:00. Bílstjóra spurn. Er drengurinn drukkinn? Syng ekki með fyllibyttum svaraði vammlaust sjentílmenni. Hvað er að honum greyinu? Spilaði yfir sig – í tólf klukkustundir svaraði Morthens og borgaði. Það er nú ekki mikið - sagði bílstjórinn.

jimmy

Jimmy Smith

Dr. Páll Ísólfsson Bach-lögga hafði ekki hugmynd um hjáguð fermingardrengs. Sá hét Jimmy Smith pedalamaður. Nemandinn hélt því leyndu. Eins hinu – að maður spilaði á Borginni í Tríói Guðmundar sénís Ingólfssonar og Guðmundar Papa djass - á pedal Hammond.


Þrjár YouTube slóðir (frá 1992, 1990 og 1962):


Músík í ljósvaka Mbl. 30.apríl, 2014

 

                    Á draumfjörum

 

      30april1

 

Lærði þulu sem ilmar af lífsreynslu. Er þetta barnagæla, heilræðavísa um tímans

tönn eða bara kátína? Fjallkóngar syngja hundblautir og hrollkaldir. Nú á ég

hvergi heima. Eru samt harla glaðir. Sagt var um þann landlæga kviðling

(ÞH/Mbl): Með eilítið víðari og djarfari lestri má segja að vísan fjalli almennt um

tilvistarvanda mannsins, stöðu hans í eyðilegum heimi þar sem hvergi er athvarf

að finna. Þulan er svona. Fer augljóslega rangt með:

 

           Þetta dreymdi. Fjörur dýrar.

           Þá var vorið. Ég með væng.

           Norður svifið. Hitti svani.

 

           Mófugl heyrði. Sjófugl, hvali.

           Sá á kesti. Allt um kring.

           Tók að hlaða. Líkt og hafið.

 

           Þá kom vetur. Sól með vori.

           Vængjaþytur. Hafði enn þrótt -

           Allt var horfið. Nema hafið.

 

Hugverk standa. Afrek einstaklinga. Þeim fer að vísu fækkandi. En minnisvarðar

falla umvörpum enda reistir á kostnað fjöldans. Bjartur sagði. Hann var ekki 

alvitlaus. Meðan ég sækist ekki eftir annarra manna gróða kæri ég mig ekki um

að bera annarra manna skuld. Hann færði ekki út kvíarnar. Byggði hvorki

sigurboga né píramída. En ól með sér draum um hreindýr. Við það fór hann yfir

strikið. Það mælti mín móðir. Nefndu landamæri. Jökulsá á Fjöllum? Hún er

elfur.

 

Annar átti sér tvo drauma. Hilmar Oddson kvikmyndaskáld sagði af honum.

Helgi er ungur maður sem dreymir um að verða rithöfundur. Hann snýr til

æskustöðva sinna með það í huga að skrifa sína fyrstu skáldsögu. Ákveður að

skjóta að minnsta kosti eitt hreindýr. En dýrið sést hvergi og hann fyllist

örvæntingu. Þetta listaverk lifir í hugskoti. Prédikarinn segir 3:19.

Eins og skepnan deyr, svo deyr og maðurinn því að allt er hégómi. Erfitt að

kyngja því.

 

30april2

 

Fyrir þúsund árum fundu Keltar, Frakkar og fleiri upp söguna af Tristan og Ísól.

Sagt var um þá banvænu ást (SA/Vísir). Girnist Tristan Ísól bara af því að hún er

lofuð og hann getur aldrei eignast hana? Um tónverkið. Maður þarf ekki að vita

neitt um tilurð þess. Til að njóta. Og alls ekkert um Wagner. Það

er vandmeðfarið. Gerir kröfur. Stendur enn á draumfjörum.

 

YouTube slóð (11 mín)