Beethoven Tónleikar (2KLST): https://www.youtube.com/watch?v=P6EdMgtOqIo
Sjá einnig: https://soundcloud.com/user911478883/tracks (dæmi um hljóðrit GE)
Höfundaréttur © Guðmundur Emilsson. Allur réttur áskilinn samkvæmt Bernarsáttmálanum, með viðaukum.
Menntastofnunum er heimilt að nota þessa síðu sé eigenda höfundarréttar getið.
Grein Geralds Shapiros - þýdd - birtist í Morgunblaðinu 1.apríl, 2014
Dr. Gerald Shapiro prófessor við Brown University í Bandaríkjunum
segir í pistli sem hann sendir greinarhöfundi, að á sjöunda áratugnum
hafi sér verið kennt að fyrstu tónskáldin – og þá vestrænir karlmenn
sem settu nótur á blað og merktu sér – hafi verið þeir Leonin og Perotin
sem kenndir hafa verið við skóla Notre Dame á 12. öld. „En Hildegard von
Bingen (1098-1179) var uppi á undan þeim og armenska ljóðskáldið og
tónskáldið Khosrovidukht, sem lést árið 737, var uppi á undan henni.
Gregorísku sálmasöngvarnir sem eru enn eldri eru verk óþekktra höfunda en einhverjir hafa samið þá.
Til eru skrif um tónlistarfræði í Grikklandi hinu forna en engin raunveruleg tónlist. Tónskáldið Flaccus
er nefndur í leikritum frá annari öld fyrir Krist. Verðlaunin fyrir elstu skrifuð tónsmíðina hreppir líklega
„Einsamalt brönugras", sem er eignað Konfúsíusi. En ef við förum enn lengra aftur í tíma goðsagnanna,
þá er Jubal fyrsti tónlistarmaðurinn sem er nefndur í Biblíunni en við þekkjum enga raunverulega tónlist
eftir hann. Hjá Grikkjum er það Orfeius sem nam af Apolló, sem sumir segja að hafi verið faðir hans, og
allir eru sammála um að hafi fundið upp tónlistina. Í kínverskum goðsögum er það Ling Lun sem bjó til
bambusflautur og lærði af fuglum. Til að styðja kröfu Lings um að hafa verið fyrstur, þá eru elstu þekktu
hljóðfærin, og með elstu þekku verkfærum manna, fuglabeinsflauta sem fannst í Þýskalandi og er talin
40.000 ára gömul. Áður en fólk blés i flautur hlýtur það að hafa sungið. Meðal Kalui-fólksins á Papua Nýju
Gíneu,sem fyrst komust í samband við aðra menningu okkar á 6. áratug síðustu aldar, voru mörg tónskáld,
karlar og konur, sem sömdu fyrir ýmsa viðburði. Hver var fyrsta tónskáldið? Fyrsti maðurinn. Hver kenndi
henni? Fuglarnir, vindurinn, hjartað. Tónlist er að hlusta, ekki hljóðin sem hlustað er á.
Grein Geralds Shapiros - birtist í Morgunblaðinu 1.apríl, 2014
Back at Eastman in 1960 they taught us that the
first composers (meaning Western European males
who put notes on pieces of paper and signed them)
were the 12th Century School of Notra Dame masters,
Leonin and Perotin. But Hildegard von Bingen (1098-1179)
predates them, and Khosrovidukht, an Armenian poet
and composer who died in 737 predates her. The Gregorian
Chants that preceded all of that are anonymous, but someone
must have composed them.
We have treatises on musical theory from classical Greece, but no actual music. The
composer Flaccus is mentioned in plays from the 2nd Century BC. The prize for the oldest
known piece of written music probably goes to "The Solitary Orchid", attributed to Confucious.
Going back still further into mythic times, Jubal is the Bible's first musician, but there's no
actual music from him either. For the Greeks, it's Orpheus, son of Calliope, taught by Apollo
who some say was his father and all agree was the inventor of music. In Chinese mythology
it's Ling Lun, who made bamboo pipes and was taught by the birds. Supporting Ling's claim to
primacy, the earliest known instrument, and one of the earliest known implements of modern
man, a bird bone flute, datesfrom 40,000 ago in Southern Germany. Before flutes, people must
have sung. Among the Kaluli, a stone-age people from Papua New Guinea first contacted by
the developed world in the 1950's there were many composers, men and women alike, regularly
composing new songs for rituals and social events. Who was the first composer? The first human.
Who taught her? The birds, the wind, the heart. Music is a way of listening, not the sound which
is listened to.
Grein Árna Tómasar Ragnarssonar - birtist í Morgunblaðinu 1.apríl, 2014
Hippocrates; fyrsti forveri minn: Gríski læknirinn Hippocrates,
sem fæddist árið 480 fyrir Krist á eyjunni Kos, er talinn faðir
nútíma læknisfræði. Hann setti fram kenningar um náttúrulegar
orsakir sjúkdóma, sem áður höfðu verið taldir orsakast af reiði
guðanna. Hann átti líka mestan þátt í að gera læknisfræði að
sjálfstæðri fræðigrein. Í dag er hann þó hvað þekktastur fyrir
eiðinn, sem við hann er kenndur, og allir læknar eiga enn að fara
eftir í störfum sínum (þótt sumir geri það nú alls ekki).
Eiðurinn fjallar um starf læknisins og samskipti hans við skjólstæðinga sína og hefur
hann haldist að miklu leyti óbreyttur sem viðmiðun í siðfræði lækna. Kenningar Hippocratesar
voru svo róttækar á hans tíma að vegna þeirra sat hann í fangelsi í 20 ár, en varð þó
næstum hundrað ára gamall og var alltaf að á „læknastofu" sinni og gaf þar með glæst
fordæmi. Forverar Hippocratesar: Hann átti sér marga forvera, sem sumir myndu þó
vart kalla lækna nú á dögum. Hann átti að ýmsa kennara í Grikklandi, sem höfðu lært
af öðrum grískum læknakennurum og svo koll af kolli - öld fram af öld. En læknar höfðu
þó verið til löngu fyrir blómatíma Grikkja. Tuttugu þúsund árum áður voru uppi svokallaðir
seiðkararl í svörtustu Afríku sem læknuðu menn með góðum árangri með því að reka út
illa anda - með særingum og músík. Þeir eru enn að – og þykja góðir.