Musik des 21. Jahrhunderts

Tónlist á 21. öld

音樂21世紀

21世紀の音楽

Ars Nova

La musica del 21 ° secolo

Hudba 21. století

Musique du 21 siècle

Music of the 21. Century

Þórður Magnússon (f. 1973)

Námur fyrir Jón Nordal (frumflutt 2010)

(grein þessi er birt 19. feb 2015)

Að ofan frá vinstri. Þórður Magnússon tónskáld og skilgetið afkvæmi Tónlistarskólans í Reykjavík, þá Jón Nordal„heiðursdoktor“þjóðarinnar, Dr. Gerald Shapiro Íslandsvinur (Brown University), Atli Heimir Sveinsson „heiðursdoktor“ þjóðarinnar, og Þorkell Sigurbjörnsson heiðurdoktor (Hamline University).

Undirritaður hefur falast eftir og frumflutt tónverkafjöld frá 1973. Fyrst í Ameríku. Svo á Íslandi frá 1980-90. Svo í útlöndum í aldarfjórðung plús. En þá „misnotaði“ hann aðstöðu sína sem hljómsveitarstjóri og frumflutti og hljóðritaði ný tónverk - við fögnuð tónleikagesta um víða veröld. Undantekning á þessari 25 ára reglu eru tónleikar til heiðurs Jóni Nordal (2010) á Íslandi (!) en þá voru flutt fjögur tónverk honum til heiðurs, auk Adagios Jóns sjálfs. Þetta ku heita Festschrift á fínu máli. Undursamlegir tónleikar sem vöktu gleði // Þessi fimm tónverk fyrir flautu, hörpu, píanó og strengi munu lifa alla sem lesa þessi skrif. Undirritaður stjórnaði ekki þessum tónleikum – sem er önnur undantekning, enda þeir einskonar uppskeruhátíð. Vinur vor Andrew Massey hljóp í skarðið // Og er þá ekki tilvalið að nota tækifærið og þakka öllum þeim tónskáldum sem hafa treyst undirrituðum fyrir afkvæmum sínum // Umrædd tónverk heita miðaða við ljósmynd hér að ofan f.v: Námur, Adagio, Toccata, Pilsaþytur og Filigree. Þau eru sum á https://soundcloud.com/user911478883 - eru enn að tínast þar inn ásamt öðrum verkum (þetta er svo mikið vesen). Ljóst er að maður mun hafa nóg fyrir stafni á næstu árum við að safna „þjóðlögum“ úr ýmsum áttum og koma þeim á rafrænt framfæri // Og þá má geta þess að undirritaður, sem skipulagði og fjármagnaði umrætt tónleikahald, er einnig skilgetið afkvæmi Tónlistarskólans í Reykjavík og á Jóni Nordal eilífa skuld að gjalda // Um Námur Þórðar Magnússonar er þetta sagt í tónleikaskrá – annað ekki (Dr. Árni Heimir Ingólfsson): „Tónverk Þórðar Magnússonar, Námur, var samið sérstaklega í tilefni þessara tónleika og er frumflutt í kvöld. Með beiðni Guðmundar Emilssonar fylgdi samnefnt ljóð Guðbergs Bergssonar (einnig ort af þessu tilefni – innskot ge), og Þórður lætur eftirfarandi skýringu fylgja með: „Verkið er afrakstur þeirra hughrifa sem ljóðið vakti með mér og er það einskonar ljóðasinfónía.“ // Og nú gæti maður farið að syngja lofgjörð um Námur Þórðar. En dæmi hver fyrir sig. Sjá ef vill grein á þessari heimasíðu frá 28. 01. 2015 - Tvítug Fluga í Höfðinu. Heyr Námur Þórðar á https://soundcloud.com/user911478883

Nýr Rektor LHÍ

fimmtán sóttu um starfið

(13.2.2015)

Fréttatilkynning frá LHÍ apríl 2013: Fríða Björk Ingvarsdóttir hefur verið ráðin nýr rektor Listaháskóla Íslands.  Hún tekur við embættinu 1. ágúst nk. af Hjálmari H. Ragnarssyni sem hefur verið rektor frá stofnun og leitt farsællega fimmtán ára uppbyggingarferli æðri listmenntunar undir merkjum LHÍ. fr

Fimmtán aðilar sóttu um stöðu rektors sem var auglýst í nóvember og rann umsóknarfrestur út í byrjun janúar 2013.

Fríða Björk er með MA gráðu frá University of East Anglia í Norwich, í 19. og 20. aldar skáldsagnagerð en námið var samtvinnað deild háskólans í ritlist. Veigamikill þáttur í náminu var menningarfræðileg greining á skapandi listum og samhengi þeirra við umhverfið. Fríða Björk er með BA gráðu frá Háskóla Íslands í almennri bókmenntafræði og stundaði einnig nám til BA prófs í Centre Universitaire de Luxembourg.

Fríða Björk hefur getið sér gott orð sem bókmennta- og menningarrýnir, rithöfundur,  blaðamaður og þýðandi.  Undanfarin ár hefur hún starfað sjálfstætt, m.a. sem þýðandi og fyrirlesari, en einnig sem þáttagerðarmaður hjá Ríkisútvarpinu. Hún hefur verið fastur gagnrýnandi Víðsjár á Rás 1 og í Kiljunni í Sjónvarpinu. Um þessar mundir er hún gestaumsjónarmaður í vikulegum þætti á Rás 1 Íslensk menning – getum við gert betur. Fríða Björk starfaði hjá Morgunblaðinu í tæp 10 ár (2000-2009) og gegndi þar ýmsum störfum. Hún var ritstjórnarfulltrúi menningar um árabil, einn af leiðarhöfundum blaðsins, pistla- og greinahöfundur. Einnig skrifaði hún  bókmenntagagnrýni bæði um íslenskar bókmenntir og erlendar.  Fríða Björk vann einnig sem sérfræðingur í þýðingardeild utanríkisráðuneytisins um skeið og kenndi við Háskóla Íslands á árunum 1997-2008.

Fríða Björk er stjórnarformaður Gljúfrasteins – húss skáldsins, skipuð af menntamálaráðherra. Einnig á hún sæti í ráðgjafarnefnd um heiðurslaun Alþingis, og sem varmaður í samstarfshópi um skapandi greinar – hvort tveggja fyrir hönd menntamálaráðherra. Hún sat í stjórn Kjarvalsstofu í París frá 2009-2012 og var stjórnarformaður Kynningarmiðstöðvar íslenskrar myndlistar frá 2006-2009.  Fríða Björk vann einnig að uppbyggingu Vatnasafnsins í Stykkishólmi, sem fulltrúi bresku menningarstofnunarinnar Artangel og hefur síðan það opnaði haft umsjón með úthlutun styrkja til rithöfunda sem þar dveljast ár hvert.

 Undirritaður hefur ekki hugmynd um hverjir sóttu um þetta starf.

Tómt Plat?

(17.2.2015)

Kristinn E. Hrafnsson 

Lesendur heimasíðu undirritaðs hafa verið í sambandi. Þeir eru margir. Samkvæmt heimildarmönnum er það ekki á stefnuskrá LHÍ að sinna doktorsefnum enda hefur svoleiðis menntun ekki í verið í boða frá upphafi – engir prófessorar starfandi við skólann. Þá er skiljanlegt af hverju lektor við LHÍ eru að sækja sér doktorspróf til Liverpool samhliða störfum hjá LHÍ. Og þá er skiljanlegt af hvurju séreignarstofnun þessi lætur sér nægja rektora með magistergráður. En hitt óskiljanlegt hví þessi stofnun er kölluð háskóli. Er Tónlistarskólinn í Reykjavík og Tónskóli Sigursveins og aðrir listaskólar vítt og breitt um landið þá ekki líka háskólar? „Rektorar“ þeirra eru margir hámenntaðir. Hvaða sérstöðu hefur LHÍ hefur gagnvart öðrum listaskólum landsins? Spyr sá sem ekki veit. Er LHÍ tómt plat? Nafnið eitt? Og nú hefur komið í ljós að LHÍ - séreignarstofnun þjóðarinnar - telur sér ekki skylt að nafngreina fimmtán umsækjendur um stöðu rektors. Þetta er allt mjög duló. Meira síðar. En næst þetta. Sjá Morgunblaðið . . .

Morgunblaðið laugardagur 6. september 2015 smella á til að lesa

Nýtt Félag

(13.2.2015)

„Félag doktora í tónlist á Íslandi var stofnað 5. október sl. Markmið félagsins er að efla tónlistarrannsóknir og tónlistarmenntun á háskólastigi, styrkja stöðu þeirra sem lokið hafa doktorsnámi í tónlist og nýta þann mannauð sem felst í þessari menntun. Á stefnuskrá FDTÍ er t.a.m. undirbúningur stofnunar doktorsnáms í tónlist og samstarf við menningar- og menntastofnanir innanlands og erlendis. Félagið mun ennfremur álykta um mál sem snúa að tónlistarmenntun og rannsóknum á háskólastigi og standa vörð um faglega hagsmuni félagsmanna. Stjórn og varastjórn FDTÍ skipa: Dr. Nína Margrét Grímsdóttir, píanóleikari og formaður; Dr. Kjartan Ólafsson, tónskáld; Dr. Sigurlaug Regína Friðþjófsdóttir, tónlistarfræðingur; Dr. Ragnheiður Ólafsdóttir, tónlistarfræðingur; Dr. Berglind María Tómasdóttir, flautuleikari.“

Fyrst þetta. Undirritaður hefur ekkert umboð til að tala fyrir hönd nýstofnaðs félags - og kærir sig ekkert um slíkt. Hann heldur bara sínu striki með málfrelsi að leiðarljósi - ber ábyrgð á sínum skrifum. Hann hefur forðast eldhaf skrifræðis, frændsemi og stjórnmála á Íslandi í aldarfjórðung og fer ekki að breyta því úr þessu.

Félagið hóf störf undir forystu dr. Nínu Margrétar Grímsdóttur í október sl. haust. Held hún hafi einnig verið aðalhvatamaður að stofnun þess. Þetta eru góð tíðindi og félögum færðar bestu óskir. Nú vill svo til að kvóti undirritaðs á sviði félagsmála hefur verið seldur (!) og því fremur seint í rass hans gripið. Á móti kemur hitt, að maður hefur einsett sér að styðja og styrkja þetta framtak af fremsta megni - utan dagskrár og án leyfis.

Forsaga: Óformlegur hópur doktora í tónlist ku hafa beitti sér fyrir lagabreytingum 2012 - ef rétt er skilið - um þá kröfu - að menntun sé metin að verðleikum við ráðningu starfsmanna Listaháskóla Íslands og slíkra stofnana. Maður var nú bara rétt að frétta þetta 2015 og sjá gögn þar að lútandi. Þetta hljómar kannski eins og grín á mörkum öfugmæla. Þarf að benda löggjafanum á svo augljóst sannindi? Nei. Hver er á móti hækkandi menntunarstigi á Íslandi? Var einhver að tala gegn því (sjá neðar) í bréfum til Alþingis? Gæti það nú verið? Augljóslega hefur eitthvað farið úrskeiðis í þessum efnum frá stofnun LHÍ.

Doktorar í tónlist verja mörgum árum í útlöndum til að mennta sig. Þeir eiga að njóta þess. Ef ekki er spurt: Til hvers er fólk að mennta sig? Til hvers er Háskóli Íslands og aðrir háskólar? Til að nemendur þeirra séu hundsaðir? Listháskóli Íslands var/er berlega sekur um slíkt óréttlæti. Furðulegar eru dylgjur í bréfum fyrrum rektors LHÍ um stöðuveitingar á hans vegum annars vegar og doktora hins vegar. Þær er í fullri mótsögn við tilgang þeirrar stofnunar.

Færa má rök fyrir því að einu sinni hafi ekki verið til doktorar í listum - enda Mozart ekki doktor í neinu, bara undrabarn - en kannski faðir hans - hann Leopold. En nú eru til bráðlifandi doktorar í „músík“- í víðasta skilningi þess orðs. Framhjá þeim verður vart litið - ekki lengur - nema þeir séu eitthvað bjagaðir innvortis. Og þeir eru ekki annars flokks listamenn, líkt og umræddur rektor lætur í veðri vaka í opinberum skrifum sínum til alþingismanna - enda hann sjálfur ekki doktor í neinu og kannski sjálfur annars flokks. Maður leggur ekki dóm á það. Sko, það er ekki ávísun á neitt að vera doktor í sínu fagi. En það er vart hægt að álasa fólki fyrir það. Meira að segja Alþingi snarfattaði þetta um leið og á það var bent - og breytti lagafrumvarpi!

Þá dæmisaga. Alvöru tónskáld (f. 1930 og eitthvað) sat virðulegt boð. Borðdama segir upp úr þurru. Er eitthvað varið í þessa Manuelu Wiesler? Skáldið svarar. Hún er snillingur. Frúin spyr þá. Af hvurju er hún þá á Íslandi? Held að tónskáldið hafi þagað þunnu hljóði - en hugsað sitt. Eða eins og annað snarlifandi alvöru tónskáld (f. 1920 og eitthvað) sagði af öðru tilefni og bara nýlega: Nú er svo komið að það er hversdagleg krafa að menn séu doktorar í sínu fagi. Húrra fyrir honum! Það var ekki svo á 19. og þeirri 20. En nú er 21. öld. Get it?

Og enn önnur dæmisaga: Undirritaður heyrði á viðtal í RÚV við lögreglustjóra - er nú ræður ríkjum frá Tröllaskaga til Berufjarðar amk. Sú fór áður í mál. Taldi að á henni verið brotið á Húsavík þar eð hún væri af vitlausu kyni. Hún vann það mál. Húrra fyrir henni. Kannski ættu doktorar í tónlist að fara í mál við LHÍ til að fá úr því skorið hvort doktorar séu annars flokks.

Sjá ef vill og aukreitis langhund um svona mál: Viðutan prófessorar frá 18. ágúst 2014:

http://gudmunduremilsson.is/images/stories/18.agust.pdf